آیا می دانید...؟

• آیا میدانید از بین ۶۵۰ گونه زالو تنها ۱۵ گونه از آنها کاربرد پزشکی دارند.
• آیا میدانید بدن زالو به حدود ۳۴ Segment حلقه تقسیم شده است. 
• آیا میدانید زالو قلب نداشته و تنها رگ‌های منتشر در سراسر بدن دارد.
• آیا میدانید زالو مغز نداشته و ۳۲ گانگلیون و طناب عصبی دارد.
• آیا میدانید زالو ریه نداشته و تنفس پوستی دارد.
• آیا میدانید زالو ۵ جفت لکه چشمی در انتهای پیشین دارد.

آیا می دانید...؟

آیا می دانید که زالو دارای 11 معده و 3 دهان است. هر دهان 100 عدد دندان دارد. جالب است این را هم بدانید که یک وعده خون مکیدن می تواند زالو را 1 سال زنده نگه دارد

بیماری های قابل درمان با زالو :

1ـ بیماریهای پوستی ـ جوش

2ـ صدمات (خون مردگی و ورم)

3ـ جراحی پلاستیک و پیوند اعضاء

4ـ بیماری های دستگاه حرکتی

5ـ آرتروز

6ـ رماتیسم مفصلی

7ـ بیماریهای چشمی

8ـ تورم چشم ها

9-آبسه ها

10-آرتریت روماتوئید

11-کمردرد

12ـ بیماریهای گوش

13ـ بیماریهای قلبی عروقی ـ تنگی عروق

14ـ اختلال گردش خون

15ـ اسپاسم و دردهای عضلانی

دشمنان زالو

بیشتر زالوها هنگام استراحت پنهان می شوند، و مخفیگاه آن ها زیر گیاهان ضخیم و یا در گل و لای می باشد.بسیاری از گونه های زالو شب رو هستند، و این کمک می کند تا از قرارگرفتن در دسترس شکارچیان جلوگیری شود و همچنین در زمان استراحت میزبان به او حمله ننمایند.اگر زالو مورد حمله شکارچیان قرار بگیرد او با تمام سرعتی که می تواند شنا می کند، برخی شل شده و نقش زالوی مرده را بازی می کنند، و برخی نیز خود را به شکل دایره در آورده و به سمت پایین آب خود را رها می نمایند.وقتی زالو به میزبان خود حمله می کند معمولا نقاطی از بدن را انتخاب می نماید که دسترسی میزبان به آن محل سخت باشد

محیط نگهداری زالو

• محیطی نیمه تاریک
• آب راکد یا نیمه راکد تازه
• بستر مناسب جهت استراحت و حرکت (وجود خاک رس نباتی و اشیاء قابل چسبیدن به بادکشهای زالو)
• سایبان در شرایط محیط آفتابی 
• مانع توری جهت جلوگیری از ورود شکارچیان زالو (مانند پرندگان)
• مانع توری ظریف برای جلوگیری از خروج زالوها 
• تعبیه سکو در داخل محیط آبی جهت استراحت، جفتگیری و پیله گذاری زالوها 
• دور بودن از آلودگی های صوتی و ارتعاشی 
• وجود گیاهان آبزی، جهت تصفیه آب، سایه اندازی، پیله گذاری و پوست اندازی

آناتومی و عملکرد دهان زالو

مکنده دهانی توسط یک پرده از حفره دهانی که حاوی آرواره هاست جدا می شود.زالو قبل از تغذیه شروع به پمپ کردن هوا به درون و بیرون حفره ها کرده و آرواره هایش را بر روی طعمه اش قرار می دهد.حرکت پمپی خلاء ایجاد کرده و باعث مکش خون می شود.درون حفره دهانی سه آرواره با زاویه 120 درجه از هم وجود دارد که هر کدام از آرواره ها دارای 60 الی 100 دندان کوچک می باشد.در ناحیه دهانی در پوست لب بالائی گیرنده های حرارتی و گیرنده های شیمیایی می باشد.

انواع محل های پرورش زالو

ظروف پلاستیکی

برای نگهداری  50 عدد زالو در ظرف های پلاستیکی حدودا 10 لیتر آب مورد نیاز است. هر ظرف پلاستیکی باید دارای دو زهکش باشد که یکی در کف و دیگری در 30-40 ظرف که به عنوان سرریز می باشد (بر خلاف استخر برزنتی که در کف زهکش ندارد). ورود آب از بالا توسط شبکه لوله کشی شده از مخزن ذخیره آب انجام میشود. برای محیط داخلی مخزن هم می توان از گیاهان آبزی و جانورانی که تغذیه زالو می شوند استفاده کرد و هم می توان خالی باشد که در صورت خالی بودن باید کنترل بیشتری روی آن داشته باشیم.از جمله مزایای نگهداری زالو در مکانهای پلاستیکی مدیریت بهتر و آسان تر آن نسبت به مکان های دیگر است.

استخر های برزنتی

دیواره ی استخرهای پرورش زالو را می توان از جنس برزنت ساخت. این دیواره با خاصیت تراکم بالا و ضد آب و غیر قابل نفوذ می باشد. ساخت استخر برزنتی بسیار ساده است و هزینه کمتری نسبت به استخرهای سیمانی دارد و نیازی به استفاده از مصالح مانند گچ، سیمان و آجر نیست.البته استخر برزنتی فقط در مرحله ساخت نسبت به استخر سیمانی ساده است ولی در بقیه مراحل پرورش زالو مانند استخر سیمانی است.

 استخرهای سیمانی

استخرهای سیمانی مانند استخرهای گلی هستند. برای نگهداری هر 200 زالو در استخرهای سیمانی به یک متر مکعب فضا نیاز داریم. ارتفاع استخرهای سیمانی حداکثر تا 80 سانتی متر است. تجربه ثابت کرده است که هر چه مساحت استخر کوچکتر باشد مدیریت آن راحت تر خواهد بود بنابراین متخصصان پرورش زالو ابعاد 200 *120 سانتی متر را برای آن مناسب می دانند. می توان در داخل استخر سیمانی مقداری سنگ یا سفال قرار داده تا مکانی تاریک و امن برای استراحت زالو فراهم شود. همچنین برای تغذیه زالوها می توان از جانوران آبزی و گیاهان و موجوداتی که می توانند تغذیه زالو باشند استفاده کرد.

پرورش زالو در گل یا آب؟!

امروزه بین پرورش دهندگان زالو در مورد بستر پرورش زالو اختلاف است بعضی از دوستان پرورش در گل و بعضی دیگر پرورش در آب را انتخاب میکنند اما براستی کدام روش بهتر است؟
شایان به ذکر است که روش آبی متد روز دنیا میباشد و در کشور های پیشرو در زمینه زالو اکثرا از بستر آب استفاده می‌کنند .
بر اساس مطالعات انجام شده ، هر دو روش دارای محاسن و معایبی میباشد :
روش آبی:
مزایا:
۱-در این روش پوست زالو همیشه مرطوب میماند و زالو به خاطر گاها فراموشی نیروی انسانی که در مرطوب کردن بستر گل هست، خشک و تلف نمیشود
۲-زالو در بستر آب نیاز خود به اکسیژن را بهتر تامین میکند
۳- کنترل و نظارت وشمارش تعداد زالو ها در روش آب در هر لحظه براحتی امکان پذیر است
۴- تلفات در روش آبی براحتی قابل شناسایی و جداسازی است
معایب:
۱- روش آبی باعث بالا رفتن هزینه ها به خاطر استفاده زیاد از آب میشود
۲- آب بیماری را در بستر خود براحتی انتشار میدهد
۳- هزینه کارگری در روش آبی بخاطر تعویض آب مکرر بیشتر است
روش گل :
مزایا :
۱- نگهداری آسان و هزینه کارگری پایین
۲- در صورت وجود بیماری در یک زالو انتشار بیماری به ندرت اتفاق می‌افتد
۳- گل مرطوب این ویژگی را دارد که اگر دمای محیط به عللی بالا رفت زالو برای در امان ماندن از آن به عمق گل پناه ببرد و خود را حفظ کند
معایب:
۱- نظارت بر زالو و همچنین شناسایی زالو تلف شده و خارج ساختن آن بسیار سخت و زمان بر میباشد.
۲- روزانه باید گل با آب مرطوب شود در غیر اینصورت پوست زالو بی رطوبت مانده و خشک و تلف میشود و سهل انگاری در این کار ضرر جبران ناپذیری وارد میکند
اگر بحث پرورش مطرح باشد هر کدام از این روش ها بر حسب امکانات و سرمایه افراد قابل استفاده است
ولی در تکثیر، تلفیق این دو روش، بهترین نتیجه را در بر خواهد داشت

معرفی زالو

زالو نوعی کرم حلقوی است. زالو حیوانی است از گروه کرم‌های آبزی و از راسته آرواره‌ داران بدن جانور قابلیت انقباض و انبساط فراوان دارد، طول بدن بین ۳ تا ۲۵ سانتیمتر و عرض بدن حدود ۱ سانتیمتر است. در جلوی بدن یک بادکش وجود دارد که مرکب از ۲ حلقه‌ است و دهان در این ناحیه واقع شده‌است و در انتهای بدن یک بادکش مدور مرکب از ۷ حلقه دارد که توسط این بادکش خود را به یک نقطه متصل می‌کند و نقطه اتکایی است برای حرکت کردن.

 زالو ۳ فک دارد و هر فک ۱۰۰ تا دندان خواهد داشت یعنی یک زالو حدود ۳۰۰ دندان فوق‌العاده ریز دارد.

 تاکنون 700 نوع زالو شناخته شده که بعضی خونخوار، بعضی گوشتخوار و بعضی سمی‌ اند، زالوهای پزشکی از خانواده هیرودو هستند به نام علمی Hirudo medicinalis, verbana, oriantalis که از گونه‌های زالوی آرواره دار بی خرطوم می‌باشد.

 معروفترین زالوها زالوی پزشکی یا medical leech نام دارد، طول بدن ۵ تا ۱۲ سانتیمتر می‌باشد. رنگ آن زیتونی است که خطهای طولی زرد رنگ دارد.

 در زمان زالو درمانی (هیرودو تراپی) باید توجه داشت که حتماً از Hirudo medicinalis استفاده شود چون اگر از زالوهای متفرقه استفاده شود نه تنها اثر درمانی ندارد بلکه ممکن است باعث مرگ نیز شود (زالویی سمی با نام علمی Limnatis nilotica باعث مسمومیت خیلی‌ها شده‌است).

 البته زالوهای سمی رنگهای تیره و سر بزرگ دارند و براحتی قابل تشخیص اند. 

زالوی پزشکی دارای آنزیمهای فراوانی در داخل دهان خود می‌باشد که همین آنزیمها باعث بهبود انواع بیماریها می‌شود، باید توجه داشت که هدف از زالو درمانی ورود همین آنزیمها به بدن است و در وهله بعد خارج شدن خون.

زالو مولد

زالوی مولد زالوهایی با وزن بالاتر از پنج گرم و دارای کمربند تناسلی می باشند. زالوی پزشکی حداقل با ۸ بار تغذیه به زالوی مولد تبدیل می‌شود.

زالوهای پزشکی تا  سن ۲ سالگی امکان تکثیر شدن ندارند و از سن ۲ سالگی به بلوغ جنسی می‌رسند و به زالوی مولد تبدیل می شوند که البته بستگی به دفعات تغذیه و کیفیت غذایی که آنها مصرف می‌کنند، دارد. ویژگی بارز زالوی مولد، کمربند تناسلی موجود در زالوی مولد می باشد. زالوها دارای اندام جنسی نر و ماده بر روی بدن خود می‌باشند ولی به وسیله خودباورسازی، تولیدمثل نمی‌کنند، بلکه با دیگر زالوها جفت‌گیری می‌نمایند که پس از جداشدن هردوی آنها تخم‌ریزی می‌نمایند. جفت‌گیری زالوها بطور طبیعی در ماه های بهار و تابستان در داخل یا خارج آب انجام می‌شود، ولی در کارگا‌ه‌های پرورش زالو، دو الی سه بار در سال در داخل کشور در تمامی فصول با ایجاد شرایط مصنوعی زالوی مولد را وادار به جفت‌گیری و تخم‌ریزی می‌کنند.

هر زالوی مولد در فصل زایش می‌تواند هشت پیله یا بیشتر طی یک دوره ۱۲-۵ روزه بگذارد و از هر پیله (تخم) ۳۰-۱۵ عدد فرزند زالو بیرون می‌آید که حداقل از هر زالو ۱۲۰ عدد بچه زالو به دست می‌آید که در طبیعت ممکن است بخشی از بچه زالوها قبل از اتمام تکاملشان در محیط طبیعی در اثر گرسنگی، شکار و بیماری بمیرند که در کارگاه‌های تولیدی پرورش زالو این رقم تلفات نزدیک به صفر می‌رسد.

زالوی مولد بعداز ۸ بار زایش طی چهار سال، کم کم قدرت جنسی خود را از دست می دهد و کمتر تکثیر می کند. در اینجا که رشد جسمی زالو بیشتر شده می توان به عنوان زالو طبی بزرگ برای کلیه قسمت های بدن(دست ، پا، کمر و پشت) استفاده شود چونکه زالویی که از نظر جسمی رشد کامل کرده هم قدرت بادکش بیشتری داشته و می تواند خون کثیف را از عمق بیشتری مکش کند و هم تعداد آنزیم های مفید موجود در بزاق دهان زالوی طبی با بلوغ کامل بیشتر از زالوی جوان و غیر مولد می باشد.

بنابراین طبق مطلب بیان شده، پرورش دهندگان زالو باید این نکته را در نظر بگیرند که برای پرورش و تکثیر زالو باید حتما زالوی مولد جوان را تهیه کنند تا قابلیت حداکثر تکثیر در مدت نگهداری را داشته باشند.